Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Galium aparine subsp. aparine & Ulmus minor

fotò
fotò
Arrapo-man

Galium aparine subsp. aparine

Rubiaceae

Àutri noum : Grapoun, Rapien.

Noms en français : Gratteron, Gaillet gratteron.

Descripcioun :
L'arrapo-man es uno planto coumuno di champ e di sebisso. Trachis rapidamen à la fin de l'ivèr e fai si pichot grapoun. La planto s'acrocho eisa i vèsti bonodi si pichot crouchet sus la tijo e li fueio.

Usanço :
Se saup pas gaire qu'èi manjadisso jouino, pulèu cuecho, avans que devengue duro (siliço). Li fru, culi tout just madur, podon tambèn servi de cafè (memo famiho) un cop tourifia. A d'ùni prouprieta interessanto (vèire çai-souto), utilisado en tisano o dins de crèmo pèr apasima d'ùni malautié de péu (raumido).

Port : Erbo
Taio : 5 à 100 cm
Fueio : Verticilado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Galium
Famiho : Rubiaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 3 mm
Flourido : Printèms Ivèr

Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mars à jun

Liò : Champ - Sebisso - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Galium aparine subsp. aparine L., 1753

fotò
fotò
Ourmèu

Ulmus minor

Ulmaceae

Àutri noum : Ourme, Óume.

Noms en français : Ormeau, Orme champêtre.

Descripcioun :
L'ourmèu, vo l'ourme en mountagno mounte èi pu grand, se recounèis à si fueio pas simetrico à la baso e à si fru.

Usanço :
"Se fahié la ramo à l'autouno [...] avans que la fueio toumbe, quand èro enca vèrdo quoi [...] se coupaves tròu tard, toumbavon tout [...] au mes d'óutobre. Fahian de fais abouminable [...] après lei dounavian ei cabro coumo'cò, ou bèn li òu espoursaves [...] ei lapin atou, quand aviés pas tròu de fen, e bè dounaves un pòu de ramo [...] e fahié de bouon la. [...] Pèr aquelo ramo, ce que fahien tèms passa, pèr garda quaucarèn ! N'en nourrissien lei bèsti tout l'ivèr [...] L'ourme es bouon, oui pasqué tèn bèn la fueio. Castelano (04) (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). En Alouos se fasié d'"òri d'ourme" emé li galo pèr brula dins "lou calen o lou lanternoun".

Port : Aubre
Taio : 1 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Ulmus
Famiho : Ulmaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 mm
Flourido : Ivèr

Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Febrié à mars

Liò : Ribiero - Baragno - Ermas - Bartas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco-Caucasiano
Ref. sc. : Ulmus minor Mill., 1768

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CC
CC
CC
CC
CC
CC
CC
CC

Galium aparine subsp. aparine & Ulmus minor

CCC
CCC
CCC
CCC
CCC
C
CC
R

Coumpara Arrapo-man emé uno autro planto

fotò

Coumpara Ourmèu emé uno autro planto

fotò